Moszczeński Bolesław Józef Wincenty (1826–1900), powstaniec 1848 r., działacz poznański i komisarz w r. 1863. Ur. w Stępuchowie (urzędowo Stempuchowie) w pow. wągrowieckim w rodzinie ziemiańskiej, był synem Wincentego i Anieli z Radońskich (1804–1829). Po ukończeniu szkoły w Chełmnie osiadł w rodzinnym Wiatrowie koło Wągrowca. W powstaniu wielkopolskim 1848 r. odznaczył się odwagą przy szturmie na pałac w Miłosławiu pod wodzą Józefa Bonawentury Garczyńskiego, a następnie w czasie wyprawy na Kcynię pod wodzą Adolfa Malczewskiego. Po r. 1848 występował na sejmikach powiatowych za równouprawnieniem języka polskiego i brał udział w różnych stowarzyszeniach polskich. W r. 1863 brał udział w naradzie 8/9 I, należał do organizacji Jana Działyńskiego jako komisarz cywilny, później wojenny pow. inowrocławskiego. Aresztowany w maju, osadzony został w berlińskim więzieniu Moabitu, a wyrokiem z 23 XII 1864 skazany na rok fortecy (wyrok odsiedział w Grudziądzu). Po r. 1848 gospodarował w Kożuszkowie i Wapnie na Kujawach, w r. 1886 Wapno sprzedał (zachowując sobie kopalnię gipsu), resztę majątku podzielił między dzieci. Na jakiś czas osiadł u syna w Srebrnej Górze, potem przeniósł się do rodziny w Poznaniu, gdzie zmarł 25 X 1900. Pochowany został w Kozielsku na Pałukach.

Ożeniony był dwukrotnie: z Teodorą Moszczeńską ze Srebrnej Góry (ok. r. 1848), z którą miał troje dzieci: Annę, Teodorę i Stanisława, i z Kazimierą Wolszlegierówną, z którą miał synów: Kazimierza i Gustawa, oraz córkę Mariannę, żonę Stanisława Mieczkowskiego.

Wojtkowski, Bibliogr. historii Wpol., I; Uruski, XI 306; Żychliński, XXIII 180, XXIV 196–7; – Rakowski K., Powstanie poznańskie w 1848 r., Lw. 1900 dod. s. 40; – Anklage-Schrift wegen Hochverraths, (1864), II 235–41; Zabór pruski w powstaniu, VII; – „Kur. Pozn.” 1900 nr 326; – Informacja Piotra Dziembowskiego z P. na podstawie AP w P.: LB Kozielsko, sygn. 1 s. 86.

Adam Galos